Την αρχαία ελληνική μουσική η οποία δεν έχει ακουστεί εδώ και χιλιάδες «ζωντανεύει» το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης σύμφωνα με το BBC, το οποίο φιλοξενεί εκτενές ρεπορτάζ για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί το τολμηρό αυτό εγχείρημα.
«Φανταστείτε σε 2.500 χρόνια από τώρα, να είχαν από μείνει μόνο μερικοί στίχοι των Beatles και μερικές λέξεις από τις όπερες του Μότσαρτ και του Βέρντι χωρίς την μουσική. Φανταστείτε πόσο ενθουσιώδες θα ήταν να αναδημιουργήσουμε την μουσική, να ανακαλύψουμε εκ νέου τα όργανα που την έπαιζαν και να ακούγαμε τις λέξεις με την ορθή τους σειρά. Αυτό θα γίνει και με τα κλασσικά κείμενα της αρχαίας Ελλάδας. Συχνά οι Δυτικοί λογογράφοι ξεχνούν ότι τα έπη του Ομήρου, τα ερωτικά ποιήματα της Σαπφούς και οι τραγωδίες του Σοφοκλή και του Ευριπίδη ήταν όλα αρχικά μουσική» δηλώνει ο Armand D' Angour, μουσικός και καθηγητής κλασσικής στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Πως θα δημιουργήσουν ξανά την μουσική
«Δεν είναι όμως αυτή η μουσική χαμένη πολύ μακριά από οποιαδήποτε ανάσυρση;», αναρωτιέται το BBC και απαντά: «Η απάντηση είναι όχι. Οι ρυθμοί- ίσως το πιο σημαντικό κομμάτι της μουσικής έχουν διατηρηθεί στις λέξεις αυτές καθ αυτές, σε τμήματα μακρών και συρτών συλλαβών. Τα όργανα είναι γνωστά από περιγραφές, πίνακες και αρχαιολογικά ευρήματα, τα οποία μας επιτρέπουν να επαναφέρουμε το βάθος και το εύρος των ήχων που δημιουργούσαν».
Οι νέες ανακαλύψεις
Στη συνέχεια, το BBC υποστηρίζει πως έχουν έρθει στην επιφάνεια νέες ανακαλύψεις σχετικά με την αρχαία ελληνική μουσική από μερικές δεκάδες αρχαία κείμενα χαραγμένα με μια φωνητική σημειογραφία η οποία επινοήθηκε γύρω στο 450 π.Χ., αποτελείται από αλφαβητικά γράμματα και σημεία τα οποία τοποθετούνται πάνω από τα φωνήεντα των ελληνικών λέξεων, ενώ μάλιστα επισημαίνει πως «οι Έλληνες είχαν επεξεργαστεί τις μαθηματικές αναλογίες μουσικά διαστήματα - μια οκτάβα είναι 2:1, το ένα πέμπτο 3:2, ένας τέταρτος 4:3, και ούτω καθεξής. Ο συμβολισμός δίνει μια ακριβή ένδειξη της σχετικής γραμμής: Το γράμμα Α στην κορυφή της κλίμακας, για παράδειγμα, αποτελεί μια μουσική νότα ένα πέμπτο υψηλότερο από N μέχρι τη μέση του αλφαβήτου. Απόλυτη γραμμή μπορεί να πραγματοποιηθεί από τις φωνητικές κλίμακες που απαιτούνται για να τραγουδήσει τα σωζόμενα μελωδίες».
Πως αξιολογούνται τα έγγραφα
«Αν και τα έγγραφα, που βρέθηκαν σε πέτρα στην Ελλάδα και σε παπύρους στην Αίγυπτο, είναι εδώ και πολύ καιρό είναι γνωστά στους κλασικιστές, τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αυξηθεί τα νέα ευρήματα. Χρονολογούμενα γύρω στο 300 π.Χ. έως το 300 μ.Χ., τα θραύσματα αυτά μας προσφέρουν μια σαφέστερη εικόνα της μουσικής στην αρχαία Ελλάδα», αναφέρει το BBC.
Πως ακουγόταν η ελληνική μουσική
Οι ερευνητές, επισημαίνουν πως μερικές από τις μελωδίες που έχουν επιβιώσει, είναι πολύ ελκυστικές για τα μοντέρνα αυτιά. Ενα ολοκληρωμένο κομμάτι χαραγμένο σε μαρμάρινη στήλη και χρονολογούμενο γύρω στο 200 μ.Χ., είναι ένα σύντομο τραγούδι των τεσσάρων γραμμών το οποίο έχει συνθέσει ο Σείκιλος. Τα λόγια του τραγουδιού μπορούν να μεταφραστούν:
«Αν είσαι ζωντανός, λάμπεις,
μην αφήνεις να πέφτει η διάθεσή σου
Εχουμε μια σύντομη ζωή να ζήσουμε
Ο χρόνος πάντα απαιτεί ένα τέλος»
«Ο συμβολισμός είναι σαφής. Σηματοδοτεί μια τακτική ρυθμικού beat, και δείχνει μια πολύ σημαντική αρχή της αρχαίας σύνθεσης. Στην αρχαία ελληνική η φωνή ανέβηκε στη γραμμή για ορισμένες συλλαβές και έπεσε σε άλλες», σημειώνουν οι ερευνητές.
φωτογραφία: theor.com,iefimerida